Sanal Dünyada Güvenlik...

 

- Bak, bak! Benim telefonum rehberimde kayıtlı olmamasına rağmen arayan kişinin adını gösteriyor. Çok zeki maşallah.

- Hayır salak! O senin gerizekalılığın. 

 ***

Sevgili teknoloji dostları, etenşın piliiizz!

Rehberinizde kayıtlı olmamasına rağmen arayan kişinin adını veren 'TrueCaller' vb. aplikasyonları kullanmayın. Daha en baştan uyarıyorum sizi: Kul-lan-ma-yın!..

Aylar önce -belki yıl oldu- Netizen Olmak Kolay Değildir! başlıklı bir yazı yazmış, sanal âlemde güvenliğin öneminden dem vurmuştum. O yazımda akıllı telefonlara uygulamaları güvenle indirmenin basit bir kaç ipucunu vermiştim ve demiştim ki:

''Bir başka uyarım da akıllı telefonlarınıza indirdiğiniz uygulamalar ve oyunlar için olacak. AppStore'da (Apple'ın marketi) pek fazla tecrübem yok ama Android işletim sistemli bir cihaza sahipseniz indirdiğiniz uygulama ve oyunlar hususunda dikkatli davranmanızı şiddetle tavsiye ederim. İndirdiğiniz uygulama ya da oyun için yapılan yorumlara göz atmaktan, uygulama ya da oyunu cihazınıza kurmadan önce erişmek için izin istediği noktaların neler olduğunu incelemekten geri durmayın. Özellikle uygulama ya da oyunun indirme bağlantısının buluduğu sayfanın hemen altındaki yorumlar, bu konuda hiçbir bilginiz olmasa bile, güvenlik riski olup olmadığını anlamanıza büyük ölçüde yardımcı olacaktır. Keza uygulama ya da oyunun reyting oylaması da fikir vermesi açısından yararlıdır.''

Altını özellikle çizmek istediğim bir yer var bu alıntıda:  ''... oyunu cihazınıza kurmadan önce erişmek için izin istediği noktaların neler olduğunu incelemekten geri durmayın.''

 Bakalım TrueCaller adlı bu zeki program sizden hangi izinleri almış?

SIZE MALIYET GETIREN HIZMETLER

TELEFON NUMARALARINA DOĞRUDAN ÇAĞRI YAP

Uygulamaya, müdahaleniz olmadan telefon numaralarını arama izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar beklenmedik aramalar yaparak telefon faturanızda ekstradan ücretlendirmeye sebep olabilir. Bu uygulamanın acil numaraların aranmasına izin vermediğini unutmayın.

MESAJLARINIZ

SMS AL

Uygulamaya, SMS mesajları alma ve işleme izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar mesajlarınızı izleyebilir veya onları size göstermeden silebilir.

AĞ ILETIŞIMI

TAM İNTERNET ERIŞIMI

Uygulamaya, ağ yuvaları oluşturma izni verir.

KIŞISEL BILGILERINIZ

KIŞI VERILERINI YAZ

Uygulamaya, tabletinizde depolanan kişi (adres) verilerini değiştirme izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar bunu kullanarak kişi verilerinizi silebilir veya değiştirebilir. Uygulamaya, telefonunuzda depolanan kişi (adres) verilerini değiştirme izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar bunu kullanarak kişi verilerinizi silebilir veya değiştirebilir.

KIŞI VERILERINI OKU

Uygulamaya, tabletinizde depolanan tüm kişi (adres) verilerini okuma izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar verilerinizi başkalarına gönderebilir. Uygulamaya, telefonunuzda depolanan tüm kişi (adres) verilerini okuma izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar bunu kullanarak verilerinizi başkalarına gönderebilir.

TELEFON ÇAĞRILARI

TELEFON DURUMUNU VE KIMLIĞINI OKU

Uygulamaya, cihazın telefon özelliklerine erişme izni verir. Bu izne sahip bir uygulama, telefon numarasını ve bu telefonun seri numarasını, bir çağrının etkin olup olmadığını, çağrının bağlandığı numarayı vb. belirleyebilir.

GIDEN ÇAĞRILARDA ARAYA GIR

Uygulamaya, giden aramaları işleme ve aranacak numarayı değiştirme izni verir. Kötü amaçlı uygulamalar giden aramaları izleyebilir, yönlendirebilir ya da önleyebilir.

SISTEM ARAÇLARI

TUŞ KILIDINI DEVRE DIŞI BIRAK

Uygulamaya, tuş kilidini ve ilgili tüm şifreli güvenlik önlemlerini devre dışı bırakma izni verir. Bunun bir örneği çağrı alındığında tuş kilidinin devre dışı bırakılması, görüşme bittiğinde kilidin yeniden devreye sokulmasıdır.

AĞ ILETIŞIMI

AĞ DURUMUNU GÖRÜNTÜLE

Uygulamaya, tüm ağların durumunu görme izni verir.

TELEFON ÇAĞRILARI

TELEFONUN DURUMUNU DEĞIŞTIR

Uygulamaya, cihazın telefon özelliklerini kontrol etme izni verir. Bu izne sahip bir uygulama sizi hiç uyarmadan ağlar arasında geçiş, telefonun radyosunu açıp kapatma ve benzeri işlemler yapabilir.''

Özetle şu yani diyerek ciddi bir izaha girmeye çalışacaktım ama bu kadar açık bir şeyin daha neyini izah edeceğimi düşününce vazgeçtim. 

***

Okumakta olduğunuz bu yazı -tabii okumaya devam ediyorsanız- üç gün önce kaba taslak hazırlanmış ve taslaklar başlığı altında editoryal düzenlemeleri bekliyor idi. Tesadüftür ki dün ve bugün Facebook ilginç bir akıma sahne oldu. Durum güncellemelerinde şöyle bir yazı görür olduk:

"Facebook'un yeni kullanım koşullarına cevaben, tarafıma ait her tür kişisel bilgi, görsel, karikatür, resim, fotoğraf ve videonun telif hakkının (Berner Konvansiyonu uyarınca) bana ait olduğunu beyan ederim. Bunların ticari kullanımı için daima benim onayım gerekli olacaktır!
 

Bu yazıyı kopyalayıp Facebook duvarınıza yapıştırabilirsiniz. Bu, haklarınızı telif hakkı kanunları uyarınca koruma altına alacaktır. Mevcut tebliğ uyarınca bunların ifşası, kopyalanması, dağıtılması, yayımı ya da bu profil ve/veya içeriği temel alınarak aleyhime diğer herhangi bir faaliyette bulunulmasının kesinlikle yasak olduğunu Facebook'a bildiririm. Bahse konu yasaklar, Facebook'un yönlendirmesi ya da kontrolü altında çalışan personel, öğrenciler, temsilciler ve/veya diğer her tür çalışan için de geçerli olacaktır. İşbu profil içeriği özel ve gizli bilgi niteliğinde olup, gizliliğimin ihlali yasalar kapsamında cezai işlem gerektiren bir durumdur (UCC 1 1-308-308 1-103 ve Roma Yönetmeliği).

Facebook, sermayesi halka açık bir şirkettir. Tüm üyelerin buna benzer bir bildirimi profillerinde yayınlamaları önerilir. İsterseniz bu bildirimi kopyalayıp duvarınıza yapıştırabilirsiniz. Bu tür bir bildirimi en az bir kez yayınlamamanız halinde, fotoğraflarınız ve profil durum güncellemeleriniz de dahil olmak üzere profilinizde yer alan öğelerin kullanımına zımnen onay vermiş olursunuz..."

Çok açık ve net söylüyorum bu yazıyı paylaşmanızın size hiçbir faydası yok. Placebo etkisi olan ilaç bir nevi. Yani kendinizi güvende hissetmenizi sağlamaktan başka bir faydası yok. Ne hukuken bir geçerliliği var, ne de olası bir kişisel bilgilerinizin gizliliğini ihlal durumunda size savunma için dayanak noktası sağlar. 

Resmî makamlar, facebook hesabı alma esnasında okumadığınız-es geçtiğiniz-okuyup anlamadığınız, ucu açık, sizin lehinizeymiş gibi görünen ve tabii ki onaylamadan bir Facebook hesabı edinemeyeceğiniz, dolayısıyla ''Kabul Ediyorum (I Agree)'' butonuna hunharca abandığınız ''Terms&Policy''yi esas alırlar. 

Facebook'taki (aslında sadece Facebook ile sınırlı değil, kullanıcı odaklı tüm sosyal platformlardaki -Twitter, interaktif sözlükler, Foursquare, Instagram vb.) tüm paylaşımlarınıznda siz sorumlusunuz. Bir paylaşımınızın bir şekilde ifşa olup başınıza işler açmasından Facebook hiçbir şekilde sorumlu değildir; odanıza atom bombası düşer, kediniz suikaste uğrar, işten kovulursunuz falan, Facebook'un zerre umrunda olmaz. Hele hele Mark Zuckerberg'i hiç bağlamaz. Sarı saçlarından sen suçlusun Mark türü bir argüman anca Kayahan şarkısında olur.

Facebook kişisel bilgilerinizi üçüncü şahıslarla paylaşmama garantisi veriyor şu an için ama yarın ne olacağı bilinmez, Gizlilik politikası bir anda değişebilir. (Tabii bu durumda Facebook'un kullanıcılarını bilgilendirme zorunluluğu vardır.) Üstelik Facebook denen platformu yayına hazırlayanlar da insan, hata yapma gibi bir ihtimal de sözkonusu. Kritik bir açık, tüm bilgilerinizin üçüncü şahıslara gitmesine neden olabilir. 

Peki şu anda kullanıcı olarak biz ne yapabiliriz? 

Facebook'un izin verdiği ölçüde Gizlilik ayarlarımızı yapabiliriz. Daha fazlasını istiyorsanız Facebook hesabınızı kapatıp gerçek hayata bağlanmanız gerekiyor. Sokağa çıksana, hayat sokakta yani.